1. cat Komutu Nedir?
cat (concatenate) komutu, Linux ve Unix sistemlerinde dosya içeriklerini görüntülemek, dosyaları birleştirmek ve yeni dosya oluşturmak için kullanılan temel bir araçtır.
En yaygın kullanım alanları:
- Bir dosyanın içeriğini terminalde görmek
- Birden fazla dosyayı tek bir dosya haline getirmek
- Hızlıca küçük dosyalar oluşturmak
- Dosya içeriğini başka komutlara yönlendirmek (pipe)
Temel Kullanım
cat dosya.txtAçıklama: dosya.txt içeriğini terminalde gösterir.
Sık Kullanılan Argümanlar
| Argüman | Açıklama |
|---|---|
| -n | Satır numaralarını gösterir |
| -b | Sadece boş olmayan satırlara numara verir |
| -s | Birden fazla boş satırı tek satıra indirger |
| -E | Satır sonlarını $ işareti ile gösterir |
| -T | Sekme karakterlerini ^I ile gösterir |
| -A | Tüm görünmez karakterleri gösterir (-vET kombinasyonu) |
4. Örnek Kullanımlar
4.1. Dosya İçeriğini Görüntüleme
cat /etc/passwdAçıklama: /etc/passwd dosyasını terminalde gösterir.
4.2. Satır Numaraları ile Gösterme
cat -n notlar.txtAçıklama: notlar.txt dosyasındaki tüm satırların başına satır numarası ekler.
4.3. Birden Fazla Dosyayı Birleştirme
cat dosya1.txt dosya2.txt > birlesik.txtAçıklama: dosya1.txt ve dosya2.txt içeriklerini birleştirip birlesik.txt adlı dosyaya yazar.
4.4. Var Olan Dosyaya Ekleme
cat ek.txt >> notlar.txtAçıklama: ek.txt içeriğini notlar.txt dosyasının sonuna ekler.
4.5. Yeni Dosya Oluşturma
cat > yeni.txt
Merhaba dünya!
Bu bir test dosyasıdır.
CTRL+D ile kaydedip çıkabilirsiniz.Açıklama: Terminalde yazdıklarını yeni.txt dosyasına kaydeder.
4.6. Görünmez Karakterleri Gösterme
cat -A metin.txtAçıklama: Satır sonlarını $, sekmeleri ^I ile gösterir.
4.7. Birden Fazla Boş Satırı Sadeleştirme
cat -s log.txtAçıklama: Arka arkaya gelen boş satırları tek boş satıra indirger.
5. cat Komutu ile Yönlendirme ve Pipe Kullanımı
5.1. Başka Bir Komuta Yönlendirme
cat error.log | grep "ERROR"Açıklama: error.log içindeki “ERROR” geçen satırları bulur.
5.2. Büyük Dosyaları Sayfalı Görmek
cat uzun.txt | lessAçıklama: Uzun dosyaları less ile sayfa sayfa gezmenizi sağlar.
6. İpuçları
- Küçük dosyalar için cat uygundur, ama çok büyük dosyalarda less veya more daha kullanışlıdır.
- Birden fazla dosyayı birleştirip yönlendirme (>, >>) ile tek seferde yedek dosyalar oluşturabilirsiniz.
- Görünmez karakterleri tespit etmek için -A parametresi çok işlevseldir.