1. chown Komutu Nedir?
chown (change owner) komutu, Linux ve Unix tabanlı sistemlerde dosya veya dizinlerin sahipliğini değiştirmek için kullanılır.
Bu sahiplik hem kullanıcı (owner) hem de grup (group) düzeyinde değiştirilebilir.
Linux’ta her dosyanın:
- Bir sahibi (user) vardır → dosyayı oluşturan kullanıcı
- Bir grubu (group) vardır → o dosya için tanımlı grup
2. Temel Kullanım
chown [seçenekler] yeni_sahip[:yeni_grup] dosyaÖrnek
sudo chown erdal:admin rapor.txtBu komut rapor.txt dosyasının kullanıcısını erdal, grubunu admin olarak değiştirir.
3. Sık Kullanılan Argümanlar
| Argüman | Açıklama |
|---|---|
| -R | Rekürsif olarak belirtilen dizin ve altındaki tüm dosyalara uygular |
| –reference=<dosya> | İzinleri ve sahipliği belirtilen dosyaya göre ayarlar |
| -c | Sadece değişiklik olduğunda bilgi verir |
| -v | Ayrıntılı çıktı gösterir |
| -f | Hata mesajlarını bastırır |
4. Örnek Kullanımlar
4.1. Sadece Kullanıcı Sahipliğini Değiştirmek
sudo chown erdal dosya.txtAçıklama: dosya.txt dosyasının sahibi erdal olur, grup değişmez.
4.2. Kullanıcı ve Grup Sahipliğini Birlikte Değiştirmek
sudo chown erdal:developer proje/Açıklama: proje/ dizini erdal kullanıcısına ve developer grubuna atanır.
4.3. Rekürsif Sahiplik Değiştirme
sudo chown -R erdal:admin /var/wwwAçıklama: /var/www dizini ve içindeki tüm dosya/dizinlerin sahipliği erdal:admin olarak değiştirilir.
4.4. Grup Sahipliğini Sadece Gruba Göre Değiştirmek
sudo chown :staff rapor.txt4.5. Başka Bir Dosyadan Sahiplik Kopyalamak
sudo chown --reference=ornek.txt hedef.txtAçıklama: hedef.txt dosyasının sahipliği ornek.txt ile aynı yapılır.
5. İpuçları
- chown komutu genellikle root yetkisi gerektirir.
- Sistem dosyalarının sahipliğini yanlış değiştirmek, sistemin çalışmasını bozabilir.
- Grup değiştirme işlemleri için chgrp komutu da kullanılabilir.
- Özellikle web sunucularında (/var/www) dosya izinlerini ayarlarken chown kritik bir rol oynar.